Informujemy, że na naszej stronie internetowej www.izba-lekarska.org.pl wykorzystujemy pliki cookies. Modyfikowanie, blokowanie i usuwanie plików cookies możliwe jest przy użyciu przeglądarki internetowej.  Więcej informacji na temat plików cookies można znaleźć w INFORMACJI DOTYCZĄCEJ PLIKÓW COOKIES.
x
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
VI ANDRZEJKI STOMATOLOGICZNE
AAA

12 Września Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej.

data: poniedziałek, 12 wrzesień 2011

Światowy Dzień Zdrowia Jamy Ustnej to dzień mający przypominać ludziom o problemach zdrowotnych jamy ustnej oraz o kosztach ekonomicznych i wpływie na dobre samopoczucie, jak i o problemie schorzeń stomatologicznych. Jego obchody zapoczątkowano w 2008roku przez FDI World Dental Federation.

 

VII Światowa Konferencja Promocji Zdrowia Światowej Organizacji Zdrowia


W październiku 2009 r. w Nairobi w Kenii odbyła się VII Światowa Konferencja w sprawie Promocji Zdrowia (GCHP) Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Po raz pierwszy w historii Konferencji poświęcono tak wiele uwagi zdrowiu jamy ustnej, które było tematem jednej z 12 specjalnych sesji. Niniejsze sprawozdanie zawiera podsumowanie obrad sesji dotyczącej społecznych uwarunkowań zdrowia jamy ustnej. Na koniec sesji przygotowano materiał na temat spraw związanych ze zdrowiem, który został uwzględniony w dokumencie końcowym Konferencji (Nairobi Cali to Action).

Pierwsza Światowa Konferencja Promocji Zdrowia WHO odbyła się w 1986 r. w Ottawie. Przyjęta wówczas została tzw. Karta Ottawska Promocji Zdrowia. Wartości i zasady zostały skonsolidowane podczas kolejnych Konferencji w Adelajdzie w 1988 r., w Sundsvall w 1991 r., w Dżakarcie w 1997 r., w Meksyku w 2000 r. i w Bangkoku w 2005 r. Konferencje te miały wielkie znaczenie i wpływ na rozwój koncepcji i strategii promocji zdrowia, a szereg państw przyjęło zasady promocji zdrowia jako część własnej polityki zdrowotnej. W okresie pomiędzy I Konferencją w Ottawie a VI w Bangkoku w zakresie promocji zdrowia zgromadzono szeroką bazę wiedzy i doświadczenia.

Szybko postępujący rozwój na świecie, zintensyfikowany przez globalizację i urbanizację powoduje potrzebę szybkiej reakcji na rosnące wyzwania zdrowia publicznego w zakresie zdrowia jamy ustnej. Promocja zdrowia jamy ustnej oparta na dowodach naukowych jest niezbędna w celu skutecznego rozwiązywania problemów dotyczących zdrowia jamy ustnej. Istnieją poważne braki w realizacji programów promocji zdrowia jamy ustnej, szczególnie w krajach rozwijających się z ograniczoną infrastrukturą i zasobami finansowymi. Wpływ uwarunkowań społecznych na zdrowie jamy ustnej nie jest odpowiednio uwzględniony w polityce publicznej.

W takim kontekście odbyła się VII Światowa Konferencja Promocji Zdrowia [GCHP]. Ponad 600 delegatów z ponad 100 państw uczestniczyło w 5-dniowym spotkaniu, podczas którego w różnych formach zajmowano się pięcioma grupami zagadnień odnoszących się do głównych obszarów promocji zdrowia:

  1. angażowanie społeczeństwa;

  2. świadomość zdrowotna i zachowania zdrowotne;

  3. wzmacnianie systemów zdrowotnych;

  4. partnerstwo i działania międzysektorowe;

  5. budowanie zdolności w zakresie promocji zdrowia.

Po raz pierwszy w historii Konferencji GCHP promocji zdrowia jamy ustnej poświęcono szczególną uwagę w ramach jednej z sesji specjalnych dotyczącej uwarunkowań społecznych zdrowia jamy ustnej.

Zdrowie jamy ustnej jest ważny elementem zdrowia ogólnego i jakości życia. Tymczasem, choroby jamy ustnej są poważnym problemem zdrowia publicznego w krajach rozwiniętych i coraz większym obciążeniem w krajach rozwijających się. Materiały opracowane przez WHO opisują działania niezbędne w celu stałej poprawy zdrowia jamy ustnej.

Globalna strategia polega na tym, że promocja zdrowia jamy ustnej i zapobieganie chorobom jamy ustnej muszą być zintegrowane z zapobieganiem chorobom przewlekłym i promocją zdrowia ogólnego, ponieważ ryzyka zdrowotne są powiązane.

Podczas sesji dotyczącej uwarunkowań społecznych zdrowia jamy ustnej odbyło się siedem wystąpień przedstawiających doświadczenia z różnych państw i regionów o następujących tematach:

  1. Uwarunkowania społeczne zdrowia jamy ustnej - strategie promocji zdrowia jamy ustnej.

  2. Wspólne strategie w odniesieniu do czynników ryzyka w promocji zdrowia jamy ustnej wśród młodzieży - wybrane doświadczenia z Tanzanii.

  3. Promocja zdrowia jamy ustnej wśród osób z HIV/AIDS - przykład z Burkina Faso.

  4. Promocja zdrowia jamy ustnej w szkołach - doświadczenia światowe.

  5. Bariery i szanse dla promocji zdrowia jamy ustnej wśród społeczności lokalnych w państwach rozwijających się - doświadczenia z Afryki i Azji.

  6. Promocja zdrowia a zdrowie jamy ustnej - doświadczenia z Japonii.

  7. Zapobieganie chorobom istotnym uzupełnieniem promocji zdrowia.

W 4. wystąpieniu podkreślono, że na całym świecie szkoły okazały się idealnymi miejscami do promocji zdrowia. Mimo że szkoła nie jest w stanie dotrzeć do wszystkich dzieci, szkoły podstawowe obejmują znaczną część populacji dzieci. Zapewnia to wyjątkową okazję do wyrównania społeczno-gospodarczych i geograficznych różnic obserwowanych w zachorowalności oraz w zmiennych czynnikach ryzyka istotnych dla zdrowia jamy ustnej, takich jak wiedza nt. zdrowia jamy ustnej, postawa i zachowanie.

Wskazano, że idea promocji zdrowia poprzez szkoły została wprowadzona również w wielu krajach w Azji Południowo-Wschodniej.

Wskazano, że promocja zdrowia powinna być na trwale wprowadzona do programu nauczania i uwzględniona w kształceniu nauczycieli oraz w materiałach edukacyjnych. Pracownicy na wszystkich szczeblach powinni rozwijać niezbędne umiejętności i wspierać taką działalność.

Rodzice i społeczności lokalne powinny aktywnie uczestniczyć w tworzeniu takiej szkoły, która jest miejscem wspierania działań prozdrowotnych. Sektor ochrony zdrowia powinien być w te działania zaangażowany w celu zapewnienia właściwego wkładu technicznego oraz świadczeń podstawowych i prewencyjnych.

W 7. wystąpieniu zwrócono uwagę, że promocja zdrowia przyczynia się do utrzymywania zdrowia jamy ustnej, ale te działania muszą być uzupełnione przez profilaktykę. W wielu krajach poziom próchnicy rośnie. Wskazano, że fluor został uznany skutecznym środkiem zapobiegającym próchnicy i istnieje szereg metod profilaktycznych, które można stosować zarówno w sektorze publicznej jak i prywatnej ochrony zdrowia.

Istnieje wiele przyczyn, z powodu których te środki nie są dostępne dla ludności, szczególnie w krajach rozwijających się:

  • brak lub nieodpowiednie programy zdrowia jamy ustnej

  • brak polityki zdrowotnej dotyczącej profilaktyki w zakresie zdrowia jamy ustnej

  • koszt lub brak dostępności fluoru

  • niewystarczające zasoby ludzkie

  • brak wiedzy technicznej

  • brak możliwości kształcenia na miejscu

  • brak programów edukacyjnych dla ludności i wpływ przeciwników fluoryzacji

  • słaba gospodarka i koszty.

W odniesieniu do grup zagadnień, którym poświęcona była cała Konferencja najistotniejsze kwestie poruszane podczas sesji były następujące:

1. Świadomość zdrowotna i zachowania zdrowotne

Zachowania dzieci i dorosłych stanowiące ryzyko w zakresie chorób jamy ustnej są zmienne. Poprzez promocję zdrowia jamy ustnej kierowanej do dzieci i młodzieży, które powinna zaczynać się jak najwcześniej, można stopniowa zmieniać zachowanie.

2. Angażowanie społeczeństwa.

Na całym świecie szkoły okazały się idealnymi miejscami do promocji zdrowia.

Promocja zdrowia powinna być na trwale wprowadzona do programu nauczania i uwzględniona w kształceniu nauczycieli oraz w materiałach edukacyjnych. W wielu krajach poziom próchnicy rośnie. Fluor został uznany skutecznym środkiem zapobiegającym próchnicy i istnieje szereg metod profilaktycznych, które można stosować zarówno w sektorze publicznej jak i prywatnej ochrony zdrowia.

3. Wzmacnianie systemów zdrowotnych.

Oprócz ograniczonych środków finansowych przeznaczanych w poszczególnych państwach na ochronę zdrowia, a szczególnie zdrowia jamy ustnej, jedna z istotnych przeszkód do wdrażania programów promocji zdrowia wiąże się z różnicami pomiędzy szkoleniem pracowników ochrony zdrowia a postrzeganymi i rzeczywistymi potrzebami ludności państw rozwijających się.

W większości państw rozwiniętych systemy ochrony zdrowia jamy ustnej powinny zostać zorientowane na profilaktykę i promocję zdrowia. W państwach rozwijających się należy pilnie stworzyć programy ochrony zdrowia jamy ustnej i za priorytetowe uznać promocję zdrowia oraz profilaktykę. Należy w tym celu zapewnić właściwe finanse i kadry.

4. Partnerstwo i działania międzysektorowe.

Umiejętności kadry stomatologicznej w zakresie promocji zdrowia jamy ustnej mogą być nabywane poprzez sieci techniczne, uniwersyteckie oraz instytucjonalne.

5. Budowanie zdolności w zakresie promocji zdrowia.

Budowanie zdolności w zakresie promocji zdrowia jest bardzo ważne w odniesieniu do zdrowia jamy ustnej. Namawia się państwa, aby określiły najodpowiedniejsze strategie uwzględnienia zdrowia jamy ustnej w narodowych programach zdrowotnych.

Na zakończenie sesji uzgodniono następujące trzy kluczowe informacje, które przedłożone jako wkład do dokumentu końcowego Konferencji „Nairobi Cali for Action", który został przyjęty ostatniego dnia i stanowi mocne stanowisko polityczne:

  1. Zdrowie jemy ustnej jest prawem człowieka i ma istotne znaczenie dla zdrowia ogólnego i jakości życia.

  2. Promocja zdrowia jamy ustnej i zapobieganie chorobom jamy ustnej musi być zapewnione w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ogólnej promocji zdrowia. Zintegrowane podejście jest najbardziej efektywnym sposobem usunięcia luki we wdrażaniu rozsądnych działań w zakresie zdrowia jamy ustnej na świecie.

  3. Budowanie zdolności krajowej i lokalnej w zakresie promocji zdrowia jamy ustnej i zintegrowanej profilaktyki zdrowotnej wymaga właściwych zasobów finansowych oraz ludzkich w celu usunięcia różnic pomiędzy biednymi i bogatymi.


 

Aleksandra Sommerlik-Biernat

 

Opracowano na podstawie:

P. E. Petersen.S. Kwan „The 7th WHO Global Conference on Health Promotion - towards integration of orał health (Nairobi, Kenya 2009)", Community Dental Health (2010) (Supplement 1) 27, 129-136.